تفاوت داکت اسپلیت و چیلر

مقایسه داکت اسپلیت و چیلر

چیلر و داکت اسپلیت دو نوع متفاوت از سیستم های تهویه مطبوع هستند که هر یک دارای ویژگی های منحصر به فرد می باشند. تفاوت داکت اسپلیت و چیلر و بررسی کامل آنها شرایطی را فراهم می آورد تا بهترین انتخاب دستگاه تهویه مطبوع در یک ساختمان صورت گیرد. ابعاد مختلفی نظیر ساختار، قیمت، هزینه های مصرفی انرژی و خرید دستگاه همگی از مواردی هستند که در انتخاب سیستم های تهویه مطبوع تاثیرگذارند. با توجه به اینکه ساختار هر ساختمان برای استفاده از نوعی خاص از دستگاه های سرمایشی و گرمایشی مناسب است، توصیه می شود که با کسب آگاهی کافی در مورد انواع سیستم ها و به خصوص پرطرفدارترین آنها که سیستم چیلر، داکت اسپلیت، فن کویل و … است، انتخاب درستی داشته باشید. در این مطلب به مقایسه داکت اسپلیت و چیلر پرداخته ایم و مهم ترین تفاوت های این دو دستگاه تهویه مطبوع را از 7 بعد مختلف مطرح خواهیم کرد. اما برای ورود به این بحث، ابتدا نگاهی به ساختار چیلر و داکت اسپلیت می اندازیم.

معرفی داکت اسپلیت

ساختار داکت اسپلیت به دو بخش یونیت داخلی و خارجی تقسیم می شود. یونیت بیرونی این دستگاه در پشت بام نصب شده و دارای کمپرسور و کندانسور است. این بخش با فشرده سازی مبرد، آن را به یونیت داخلی که در سقف کاذب قرار گرفته است، می فرستد. یونیت داخلی در داکت اسپلیت مشابه با اواپراتور عمل کرده و مبرد را خنک می کند. این مبرد خنک شده به منظور کاهش دمای محیط و تهویه مطبوع مورد استفاده قرار می گیرد. فن هایی که در یونیت داخلی تعبیه شده اند، با به گردش درآمدن، گرمای هوا را به مبرد انتقال می دهند و به این شیوه هوا خنک می شود. گرمایش داکت اسپلیت به کمک دستگاه دیگری نظیر بویلر یا پکیج به انجام می رسد و این سیستم به خودی خود مولد گرما نیست. اما از تجهیزات به کار برده شده در آن، می توان به منظور گرمایش و سرمایش استفاده کرد.

معرفی ساختار چیلر

چیلر یکی از محبوب ترین انواع دستگاه های تهویه مطبوع است که دارای مدل های مختلف نظیر چیلر تراکمی و جذبی است. چیلرهای تراکمی خود دارای دو مدل چیلر تراکمی هواخنک و آب خنک می باشند که در ساختار و اجزای تشکیل دهنده با یکدیگر متفاوتند. چیلرها به کمک ژنراتور در نوع جذبی یا کمپرسور در انواع تراکمی، مبردی را فشرده و گرم می کنند و در ادامه با وارد کردن آن به کندانسور، مبرد را خنک می کنند. مبرد خنک شده برای کاهش دمای آبی که به منظور تهویه مطبوع ساختمان استفاده می شود، بهره گرفته می شود. آب خنک شده از طریق دستگاه هایی نظیر فن کویل یا هواساز به داخل واحدها منتقل می شود. به عبارتی می توان گفت که چیلر دستگاهی است که به کمک فن کویل یا هواساز قادر به تهویه مطبوع سرمایشی در واحدهاست. به منظور ایجاد گرمایش نیز باید از منبع تولید گرما نظیر بویلر یا پکیج بهره گرفت.

چیلر و داکت اسپلیت از نظر ظرفیت

دستگاه داکت اسپلیت معمولا در ظرفیت های بسیار پایین تر از چیلر تولید می شود. غالبا حداکثر توان این دستگاه ها تا 5 تن تبرید است و برای ساختمان هایی که به ظرفیت بالاتر نیاز باشد، باید از  ترکیب چند دستگاه استفاده کرد. این در حالی است که چیلرها در ظرفیت های بسیار بالاتر تولید می شوند و می توان از آن برای ساختمان های بسیار بزرگ، برج ها، مراکز خرید و … تنها با استفاده از یک دستگاه بهره گرفت. در ظرفیت های پایین تر معمولا به جای چیلر، از مینی چیلر استفاده می شود که تا 10 تن تبرید نیز تولید شده و قابل استفاده در کاربری هایی نظیر ساختمان های مسکونی، ویلاها و کلیه بناها با نیاز به ظرفیت سرمایشی پایین تر است.

مقایسه چیلر و داکت اسپلیت از نظر فیلتر هوا

فیلتراسیون هوا یکی از قابلیت هایی است که انتظار می رود سیستم های تهویه مطبوع از آن بهره ببرند. این قابلیت به لطف فیلترهایی که در دستگاه ها نصب می شود، محقق می گردد. داکت اسپلیت ها به نسبت هواساز یا فن کویل، دارای یونیت داخلی کوچک تری هستند که در زیر سقف کاذب جای می گیرد. به همین دلیل امکان نصب انواع فیلتر به سادگی در آن وجود ندارد و در این مسیر محدودیت هایی ایجاد می شود. اما سیستم هواساز- چیلر، می تواند به قوی ترین فیلترها نظیر فیلتر هپا مجهز شود و به این شیوه ریزترین میکروارگانیسم ها را از هوای خروجی بزداید. دستگاه فن کویل نیز امکان نصب فیلتر برای تصفیه هوا را داراست، اما تنها می توان از فیلترهایی جهت از بین بردن غبار و ذرات این چنینی در آن بهره برد و فیلترهای حرفه ای تر نظیر هپا و اولپا در فن کویل قابل اجرا نمی باشد. با این بررسی می توان نتیجه گرفت که سیستم چیلر- هواساز در از بین بردن ذرات آلوده و میکروارگانیسم ها، تخصصی تر از دیگر سیستم ها عمل می کند.

گرمایش داکت اسپلیت و چیلر

مقایسه داکت اسپلیت و چیلر از بعد گرمایش در این بخش مورد بررسی قرار می گیرد. همان طور که اشاره شد، این دو دستگاه قادر به تامین گرمایش به طور مستقل نیستند و تنها می توانند سرمای مطبوعی را در فصول گرم سال ایجاد کنند. اما می توان با بهره گیری از آب گرم موتورخانه و یا دستگاه پکیج، قابلیت گرمایش را نیز به این دستگاه ها اضافه کرد. فن کویل ها در صورت اتصال به کویل آب گرم می توانند گرمایش را تامین کنند. این در حالی است که در سیستم داکت اسپلیت برای تامین گرمایش، باید هر واحد به طور جداگانه به کویل آب گرم اتصال پیدا کند.

داکت اسپلیت و چیلر از نظر کنترل رطوبت

تنظیم رطوبت در سیستم های تهویه مطبوع، از اهداف مهم دیگری است که در برخی مناطق، به ویژه شهرهای مرطوب، از اهمیت زیادی بهره می برد. کاهش رطوبت در سیستم داکت اسپلیت با عبور جریان هوا از کویل های سرد صورت می گیرد. به عبارتی این  دستگاه می تواند در فصول گرم سال، رطوبت هوا را کاهش داده و تهویه مطبوع با رطوبت کنترل شده را به محیط وارد کند. اما در فصل گرم سال و یا در مکان هایی که نیاز به افزایش رطوبت وجود دارد، داکت اسپلیت نمی تواند کارایی داشته باشد. این در حالی است که در سیستم چیلر- هواساز، به کمک تجهیزاتی می توان به میزان رطوبت هوا افزود. غالبا این کار توسط افشره کردن آب به هوای خروجی از دستگاه صورت می گیرد. دستگاه هواساز به منظور کاهش رطوبت هوا نیز اقدام می کند و دستگاهی کامل به منظور کنترل رطوبت محسوب می شود.

تفاوت ساختار چیلر و داکت اسپلیت

ساختار چیلر به نحوی است که می توان دمای هر واحد را به کمک فن کویل ها کنترل کرد. اما در سیستم داکت اسپلیت به دلیل کانالی بودن آن، چنین امکانی فراهم نیست و دمای همه بخش ها، به صورت یکسان خواهد بود. این سیستم به صورت کانالی و در سقف کاذب نصب و راه اندازی می شود و یکی از تفاوت های آن با سیستم چیلر در همین ویژگی می باشد. زیرا چیلرها را می توان بدون نیاز به کانال کشی و سقف کاذب به دستگاه فن کویل اتصال داد. هر چند که فن کویل کانالی امکان کانال کشی و نصب در سقف کاذب را فراهم کرده است.

ساختار داکت اسپلیت به نحوی است که صدای بیش تری به نسبت چیلرها ایجاد می کند و البته این موضوع را می توان با سرویس به موقع دستگاه و خرید انواع مرغوب و با کیفیت، تا حد زیادی کاهش داد. اما به طور کلی میزان صدای تولید داکت اسپلیت ها بیش تر از انواع چیلر می باشد.

مقایسه داکت اسپلیت و چیلر و از نظر مصرف انرژی

میزان مصرف انرژی در سیستم داکت اسپلیت از چیلر بیش تر است و این مساله در کشور ما که هزینه برق مصرفی یکی از شاخص های مهم در تهیه دستگاه تهویه مطبوع است، بسیار اهمیت دارد. باید اشاره کرد که میزان مصرف انرژی در انواع دستگاه های تهویه مطبوع با بهره گیری از فناوری اینورتر کاهش پیدا می کند.

مقایسه چیلر و داکت اسپلیت از نظر قیمت

قیمت دستگاه های تهویه مطبوع تحت تاثیر فاکتورهای مختلفی تغییر می کند و نمی توان به طور کلی، از بیش تر یا کمتر بودن هزینه های خرید دستگاه ها صحبت کرد. زیرا کارکرد هر سیستم با دیگری متفاوت است و عواملی نظیر کیفیت دستگاه، ظرفیت، شرکت تولید کننده و … در قیمت نهایی تاثیرگذار خواهد بود. در یک بررسی کلی، می توان گفت که قیمت سیستم چیلر- فن کویل به نسبت داکت اسپلیت بیش تر است. اما باید در نظر داشت که سیستم چیلر می تواند با اتصال به کویل آب گرم، بدون هزینه اضافی دیگر، گرمایش را به انجام برساند. این در حالی است که داکت اسپلیت برای گرمایش نیاز به اتصال مجزای هر واحد به کویل آب گرم دارد. هم چنین چیلرها در ظرفیت های بالاتری تولید می شود و برای مقایسه قیمت این دو دستگاه با یکدیگر باید به این موضوع نیز توجه کرد. ظرفیت پایین داکت اسپلیت ها، مشابه با مینی چیلر است و برای بررسی تفاوت قیمت این دو دستگاه، باید مینی چیلر را در کنار داکت اسپلیت قرار داد.

داکت اسپلیت بهتر است یا چیلر؟

تفاوت داکت اسپلیت و چیلر تا حد زیادی می تواند مزایا و معایب هر یک از این دستگاه ها را آشکار کند. اما پاسخ به این سوال که کدام یک از این دستگاه ها برای کاربری مد نظر شما بهتر است، بحثی تخصصی است که باید با توجه به شرایط مورد بررسی قرار گیرد. داکت اسپلیت دارای سیستم کانالی است و در ظرفیت های پایین تولید می شود، مصرف برق بالاتری به نسبت چیلر داشته سروصدای بیش تری هم تولید می کند. این در حالی است که چیلرها دارای سیستم لوله کشی می باشند، ظرفیت های بالاتری برای استفاده دارند و صدای کمتری به نسبت داکت اسپلیت تولید می کنند. این دو دستگاه به کمک پکیج یا بویلر می توانند گرمایش را در واحد ها ایجاد کنند. هزینه خرید چیلر به نسبت داکت اسپلیت بالاتر است و این مساله برای کسانی که در خرید دستگاه با محدودیت مواجهند، اهمیت بیش تری پیدا می کند. برای انتخاب دستگاه مناسب، باید شرایط بنا، آب و هوا، بودجه و خواسته های خود از تهویه مطبوع را در نظر گرفته و با توجه به این موارد، گزینه مناسب را انتخاب کنید. به عنوان مثال اگر به دنبال تهویه مطبوع با کنترل کامل رطوبت و فیلتراسیون هوا هستید، سیستم چیلر- هواساز، انتخاب مناسب تری به نسبت داکت اسپلیت است.

نتیجه آنکه

دستگاه های تهویه مطبوع هر کدام دارای مزایا و معایبی هستند که باید توسط خریدار مورد بررسی قرار گرفته و گزینه ای مناسب انتخاب شود. چیلرها که از محبوب ترین دستگاه های تهویه مطبوع هستند، دارای انواع مختلف با قابلیت اتصال به هواساز و فن کویل می باشند. این سیستم می تواند به خوبی رطوبت هوا را کنترل کرده، فیلتراسیون آن را انجام دهد و گرمایش و سرمایش را تامین سازند. قیمت چیلر به نسبت داکت اسپلیت بالاتر است و در ظرفیت های بیش تر هم در بازار موجود می باشند. داکت اسپلیت ها دارای ظرفیت های پایین تر، هزینه خرید اولیه کمتر، سیستم کانال کشی، گرمایش به کمک بویلر یا پکیج و محدودیت در فیلتراسیون و کنترل رطوبت می باشند. با این حال در برخی ساختمان ها می توان با استفاده از این دستگاه از تهویه مطبوع رضایت بخشی بهره برد. انتخاب بهینه با شناخت تفاوت داکت اسپلیت و چیلر صورت خواهد گرفت و در این مطلب سعی شد تا جای ممکن به اصلی ترین وجوه تمایز این دو دستگاه اشاره کرد.

سوالات متداول

مصرف برق داکت اسپلیت بیش تر است یا چیلر؟

مصرف انرژی در دستگاه های داکت اسپلیت بیش تر از چیلرهاست و البته این موضوع به کیفیت دستگاه، ظرفیت و بهره وری از فناوری اینورتر نیز مربوط می شود.

قیمت چیلر بیش تر است یا داکت اسپلیت؟

در ظرفیت های برابر می توان گفت که دستگاه چیلر به نسبت داکت اسپلیت قیمت بیش تری دارد، اما باید به فاکتورهایی نظیر ظرفیت های بسیار بالاتر چیلر، هزینه های نصب کمتر، مصرف انرژی پایین تر و … نیز اشاره کرد.

داکت اسپلیت بهتر است یا چیلر؟

پاسخ به این پرسش به فاکتورهای مختلفی از جمله شرایط آب و هوایی، معماری ساختمان، میزان بودجه مصرف کننده دستگاه تهویه مطبوع، انتظاراتی که از سیستم تهویه دارد و … باز می گردد و نمی توان به طور کلی یکی از سیستم ها را بر دیگری برتر شمرد.