انواع سیستم تهویه مطبوع
سیستم تهویه مطبوع به مجموعه ای از دستگاه ها گفته می شود که در کنار یکدیگر می توانند گرمایش یا سرمایش را ایجاد کنند. این وظیفه را می توان برای انواع فضاها از ساختمان مسکونی، تجاری، اداری، صنعتی تا خودروها و حتی اماکن بسیار بزرگی نظیر نمایشگاه ها، سالن ها و سوله ها در نظر گرفت. اگر بخواهیم انواع سیستم تهویه مطبوع را به طور کلی دسته بندی کنیم، باید به انواع سرمایشی، گرمایشی و یا سرمایش و گرمایش اشاره کنیم. زیرا اصلی ترین هدف در این ساختار، رساندن دمای هوا به شرایط مطلوب، بدون در نظر گرفتن دمای محیط بیرونی است و مواردی نظیر کنترل رطوبت، فیلتر کردن و دیگر پارامترهای تهویه مطبوع، در رده بعدی اهمیت قرار خواهند گرفت.
معروف ترین سیستم تهویه مطبوع گرمایشی را باید شوفاژ دانست که می تواند به کمک پکیج یا دیگ های آب گرم کار کند. هم چنین بخاری ها، شومینه و سیستم های مرکزی تامین کننده حرارت از دیگر انواع سیستم تهویه مطبوع گرمایشی می باشند.
تهویه مطبوع سرمایشی، اسپیلت های سرمایشی، کولر گازی و یا کولرهای آبی هستند که تنها قادر به تامین سرمایش بوده و بر اساس سیکل تبرید فعالیت می کنند.
سیستم های تهویه مطبوع سرمایشی و گرمایشی، به مجموعه هایی گفته می شود که در فصول گرم، سرما و در فصول سرد، گرما تولید می کنند. از جمله مهم ترین این دستگاه ها، می توان به چیلر، سیستم وی آر اف (VRF)، هواساز و مینی چیلرها اشاره کرد که برای شرایط آب و هوایی دو فصلی مناسب بوده و هر یک با دارا بودن مزایا و معایبی برای مکان های خاص مناسب می باشد.
دسته بندی سیستم های تهویه مطبوع
انواع سیستم تهویه مطبوع براساس سیال، متفاوت بوده و دارای سه مدل تمام هوا، تمام آب و آب و هوا می باشد. این دسته بندی نقش این فاکتورها را در تهویه مطبوع نشان می دهد. در ادامه شما را با تقسیم بندی سیستم های تهویه مطبوع بر اساس سیال آشنا می کنیم.
سیستم تهویه مطبوع تمام هوا
نحوه کارکرد سیستم های تهویه مطبوع تمام هوا به این شکل است که هوا در محیطی به دور از محل استفاده، به دما و رطوبت مورد نظر رسیده و سپس به فضای هدف وارد می شود. از جمله مهم ترین دستگاه های تهویه مطبوع تمام هوا، باید به هواساز یا روفتاپ پکیج ها اشاره کرد که از سیستم های کانالی تهویه مطبوع هستند و می توانند سرمایش و گرمایش را تنها به کمک هوا و بدون هیچ سیال دیگری به انجام برسانند. سیستم های تمام هوا، نیاز به تجهیزات کانال کشی دارند و می توانند رطوبت زنی، رطوبت زدایی و فیلتراسیون هوا را به طور کامل به انجام برسانند و تهویه مطبوع به معنای واقعی را پیاده سازی کنند.
سیستم تهویه مطبوع تمام آب
سیستم های تمام آب تهویه مطبوع، به انواعی از آنها گفته می شود که از سیال آب برای انتقال حرارت استفاده کرده و گرمایش و سرمایش را ایجاد می کنند. در این سیستم، آب در دیگ های بخار، گرم و در چیلر، سرد می شود و در نهایت به واسطه فن کویل ها وارد محیط مورد نظر می گردد. این سیستم ها لزوما به کانال کشی نیاز ندارند و نسبت به سیستم تمام هوا، فضای کمتر را اشغال می کنند.
سیستم هوا-آب
تهویه مطبوع آب و هوا از هر دو سیال برای این کار استفاده می کند و بیش تر در فضاهایی نظیر مدارس، هتل ها، اداره ها و اماکن این چنینی استفاده می شود. در این جدول می توانید تقسیم بندی این سیستم های سرمایشی و گرمایشی را از نظر سیال به کار برده، بررسی کنید.
تقسیم بندی سیستم تهویه مطبوع | ویژگی |
---|---|
تمام هوا |
|
تمام آب |
|
آب و هوا |
|
اجزای سیستم تهویه مطبوع
اجزاء تشکیل دهنده تهویه مطبوع با توجه به نوع آن متفاوت خواهد بود. اما اگر بخواهیم به طور کلی به بررسی این موضوع بپردازیم، باید گفت که هر سیستم سرمایش یا گرمایشی دارای 4 بخش است که در ادامه به توضیح مختصر آنها پرداخته ایم.
منبع
این قسمت از سیستم مولد گرما یا سرما است و بر همین اساس به دو دسته منبع حرارتی و منبع برودتی تقسیم بندی می شود. منابع حرارتی را غالبا با نام های کوره و یا دیگ آب گرم می شناسیم و منابع برودتی، به آن دسته از اجزای سیستم های تهویه مطبوع گفته می شود که به کمک تبخیر کردن مبرد عملیات تولید برودت را به انجام می رسانند. در این دسته بندی می توان به چیلر اشاره کرد که به عنوان نوعی منبع برودتی پرکاربرد شناخته می شوند و در انواع مدل چیلر هواخنک، آب خنک و یا نوع جذبی وجود دارند.
توزیع
بخش توزیع وظیفه دارد تا سرمایش و گرمایش ایجاد شده را به محل مورد نظر برساند و در معرفی آن باید به کانال ها و لوله هایی اشاره کرد که این نقش را به عهده دارند. در بررسی جزئی تر بخش توزیع، باید به پمپ ها و فن ها نیز اشاره کرد که در انتقال هوای مطبوع موثرند.
تحویل
بخش تحویل به قسمتی از اجزای سیستم های تهویه مطبوع گفته می شود که وظیفه تبادل حرارت را به عهده دارند و از جمله آنها می توان به کویل ها و رادیاتورها اشاره کرد.
بخش کنترلی
المان های کنترل از بخش های دیگر اجزای سیستم تهویه مطبوع هستند که وظیفه کنترل کلیه بخش های این سیستم را به عهده دارند. مخزن انبساط از مثال هایی است که می توان برای بخش کنترلی به آن اشاره کرد.
در بررسی این موضوع که سیستم تهویه مطبوع کامل شامل چه تجهیزاتی است، باید به فاکتورهای فوق اشاره کرد که می توانند به بهترین شکل هوای کنترل شده از نظر دما، رطوبت و شدت وزش را به محیط مورد نظر وارد کنند. در جدول زیر می توانید اجزای کامل سیستم تهویه مطبوع را مشاهده کنید.
اجزای سیستم تهویه مطبوع | جزئیات |
---|---|
منبع برودت یا حرارت | تامین سرمایش و گرمایش |
بخش توزیع | انتقال دهنده سرما و یا گرمای تولید شده |
بخش تحویل | تبادل حرارت برای استفاده نهایی از تهویه مطبوع |
بخش کنترل | کنترل بخش های مختلف سیستم تهویه مطبوع |
مجموعه وظایف سیستم تهویه مطبوع
سیستم تهویه مطبوع کامل باید چه وظایفی را به انجام برساند؟ کلیه این ساختار و دستگاه ها با در نظر گرفتن 4 هدف اصلی شکل گرفته اند که در هر محیط باید بر اساس نیاز استفاده کنندگان اجرایی شوند. وظایف تهویه مطبوع که از این سیستم انتظار می رود، عبارت است از:
تنظیم دما
تنظیم دما و رساندن آن به حدی که آسایش استفاده کنندگان را تامین سازد و یا شرایط را برای نگهداری مواد و وسایل در مکان هایی نظیر انبارها حفظ کند، مهم ترین وظیفه انواع سیستم های تهویه مطبوع است. گرمایش و سرمایش مطبوع بدون در نظر گرفتن شرایط دمای محیط بیرون، وظیفه ای است که از این دستگاه ها انتظار می رود.
تنظیم رطوبت
تنظیم رطوبت هوا، شاخص دیگری است که تهویه مطبوع باید آن را اجرایی کند. در شرایطی که میزان رطوبت هوا زیاد است، رطوبت گیری و در زمان هایی که لازم است، رطوبت زدایی، از وظایف اصلی سیستم های تهویه مطبوع به شمار می رود.
سرعت وزش
تنظیم سرعت وزش هوا، دیگر نقشی است که دستگاه های تهویه مطبوع آن را اجرایی خواهند کرد.
فیلتراسیون هوا
تصفیه هوا و از بین بردن گرد و غبار، آلودگی ها و عوامل بیماری زا، از دیگر نقش های این سیستم هاست که در محیط های درمانی از اهمیت بیش تری برخوردار است. هر چند محیط های خانگی و دیگر کاربری ها هم تا اندازه ای به فیلتر شدن هوا نیاز دارند.
نتیجه آنکه
سیستم تهویه مطبوع کامل، تعریفی مشخص دارد که می تواند به کمک ترکیبی از دستگاه ها، وظایف خود را به انجام برساند. در این مطلب به طور کامل به بررسی این موضوع پرداخته شد که چه انتظاراتی از این سیستم ها وجود دارد و بخش های اصلی آنها بدون در نظر گرفتن گرمایش و سرمایش کدامند؟ به طور خلاصه در پاسخ به این سوال که سیستم تهویه مطبوع کامل شامل چه تجهیزاتی است؟ باید گفت که بخش های منبع، توزیع، تحویل و المان های کنترلی، اصلی ترین بخش های آن هستند که می توانند به شکل تمام هوا، تمام آب و آب و هوا فعالیت کنند. هدف نهایی همه این مجموعه ها تامین آسایش دمایی و رطوبتی است، به نحوی که میزان آلودگی هوا متناسب با نیاز کاربر کنترل شود و سرعت وزش هوا نیز به طور ایده آل تامین گردد.
سوالات متداول
تهویه مطبوع کامل چه نیازهایی را برطرف می کند؟
تنظیم دما،رطوبت، سرعت وزش هوا و فیلتر کردن آن به منظور از بین بردن آلودگی، گرد و غبار، عوامل بیماری زا و میکروارگانیسم ها از مهم ترین وظایف سیستم های تهویه مطبوع می باشد.
تجهیزات سیستم تهویه مطبوع سرمایشی و گرمایشی کدام است؟
هر سیستم تهویه ای باید دارای 4 بخش منبع برودت و حرارت، توزیع آن، تحویل و کنترل بر روی این فرآیند باشد.
انواع سیستم های تهویه مطبوع کدامند؟
سیستم های سرمایشی و گرمایشی، اولین و ساده ترین تقسیم بندی برای این مجموعه است و بر اساس سیال می توان انواع تمام هوا، تمام آب و آب و هوا را برای آن در نظر گرفت.